Anasayfa
Avrupa, XVI.yy.'in başlarından XVII. yy.'in ilk yarısına kadar geçen süre içerisinde pek çok siyasî, politik ve dinî çalkantılar içinde olmuştur. Diğer taraftan Rönesans, Reform ve Karşı Reform hareketlerinin yaşandığı kıtada, XVII. yy.'da geniş çapta imar faaliyetlerine ihtiyaç duyulmuştur. Belli bir güce sahip Kilise'nin teşvik ve destek verdiği Barok sanat anlayışı, bu yeni dönem imar faaliyetlerine damgasını vurmuştur.Barok mimarîsi yalnızca dinî yapılarla sınırlı kalmamış; hareketli, gösterişli ve şatafatlılığı nedeniyle Reform yanlısı monarşik ülkelerde bile tutulmuştur. Bu sebeple, kilise ve manastır gibi dinî yapıların yanı sıra, saraylar, bahçeler, çeşmeler ve evler inşa edilmiştir. Örneğin, Reform ülkelerinden olan Fransa'da Versaillas (Versay) Sarayı bile büyük ölçüde Barok üslûba uygun yapılmıştır. Başta İtalya olmak üzere, pek çok Avrupa şehrinin bu günkü genel görünüşü Barok devrinde şekillenmiştir.Bu üslûp 1720-1830'lar arasında İstanbul'da yapılan bazı mimarî yapı ve bezemelerinde de uygulanmıştır.
Genel Özellikleri: Rönesans mimarîsine egemen olan düz çizgilerin dışına çıkılmış, yerine eğri çizgiler getirilmiştir. Yine, Rönesans mimarîsinde yaygın olarak kullanılan haç (+) yerine; elips, oval ya da daha karışık geometrik plânlar uygulanmıştır.Karmaşık plânların bir sonucu, ortaya çıkan kavisli duvarlar da Barok mimarîsinin bir başka yanını ortaya koymuştur. Bu anlayışa uygun olarak, iç mekânlarda ve cephelerde dalgalı kavisler yapılmıştırDevrin kilise tavanlarıçoğunlukla tonozla örtülmüştür.Tonoz ve onu meydana getiren kemerlerin basınç yaptıkları duvarla olan organik bağı;
kıvrımlarla süslenmiş, payandalarla sağlanmıştır. Yani, darolan kubbe ile ondan dahageniş alt bölümarasındaki bağ,şekil ve süslerle bezenmiş tomarların katkısıyla gerçekleştirilmiştir. Barok mimarînin bir özelliği de, Avrupa'nın hemen her yerinde ve Lâtin Amerika'da örnekleri olmasına rağmen, bu örnekler arasında farklılıklar göze çarpmasıdır. Başlıcalanna kısaca değindiğimiz Barok mimarîsinin daha başka özellikleri de bulunmaktadır. Ancak, detaya girmeden kısaca denilebilir ki: Barok mimarî, çapraşık, süslemeli, anıtsal, hareketli ve karmaşık yapılardır. Konu içinde verilen resimler incelendiğinde, bu daha iyi anlaşılabilecektir.
Mimarlar: XVII. ve XVIII. yy.'larda, İtalya ve diğer Avrupa ülkelerinde, Lâtin Amerika'da pek çok Barok mimar yetişmiştir. Baldassare Longhena ve Fischer von Erlach bunlar arasındadır.
Borromini (1599-1667): XVII. yy Barok mimarîsinin en büyük temsilcisi Francesco Borromini San Pietro'da, önce Maderno'nun daha sonra Bernini'nin yanında çalıştı. Düşünce ve karakterleri farklı olan iki sanatçımn birliktelikleri fazla sürmez.Sanatçı sürekli arayışlar içinde olmuş, mimarîde yeni şekil ve etkiler geliştirmeye çalışmıştır. Rönesans mimarîsinde egemen olan düz çizgileri bırakıp, yerine eğri çizgiler getirmiştir. Binaların cephelerinde kavisler, girinti ve çıkıntılar oluşturarak yumuşak görüntüler elde etmiştir. Böylece, parçalanan geniş yüzeyler dekoratif bir nitelik kazanmıştır.Barokta, mimarîde kavislerle binalarda yansıtılan canlılık, Borromini'nin oval plân kullanmasıyla da sağlanmıştır. Sanatçı Roma'daki Saint İvo Kilisesi’ni yıldız biçimli bir plânda yapmış, buna uygun düşen dilimli bir kubbe ortaya koymuştur.Söz konusu yapıda klâsik üslûptan tamamen uzaklaşılmıştır.Propaganda Fide Sarayı, Aziz Filip Neri Kilisesi sanatçının diğer eserleri arasındadır.
Alıntıdır...
Genel Özellikleri: Rönesans mimarîsine egemen olan düz çizgilerin dışına çıkılmış, yerine eğri çizgiler getirilmiştir. Yine, Rönesans mimarîsinde yaygın olarak kullanılan haç (+) yerine; elips, oval ya da daha karışık geometrik plânlar uygulanmıştır.Karmaşık plânların bir sonucu, ortaya çıkan kavisli duvarlar da Barok mimarîsinin bir başka yanını ortaya koymuştur. Bu anlayışa uygun olarak, iç mekânlarda ve cephelerde dalgalı kavisler yapılmıştırDevrin kilise tavanlarıçoğunlukla tonozla örtülmüştür.Tonoz ve onu meydana getiren kemerlerin basınç yaptıkları duvarla olan organik bağı;
kıvrımlarla süslenmiş, payandalarla sağlanmıştır. Yani, darolan kubbe ile ondan dahageniş alt bölümarasındaki bağ,şekil ve süslerle bezenmiş tomarların katkısıyla gerçekleştirilmiştir. Barok mimarînin bir özelliği de, Avrupa'nın hemen her yerinde ve Lâtin Amerika'da örnekleri olmasına rağmen, bu örnekler arasında farklılıklar göze çarpmasıdır. Başlıcalanna kısaca değindiğimiz Barok mimarîsinin daha başka özellikleri de bulunmaktadır. Ancak, detaya girmeden kısaca denilebilir ki: Barok mimarî, çapraşık, süslemeli, anıtsal, hareketli ve karmaşık yapılardır. Konu içinde verilen resimler incelendiğinde, bu daha iyi anlaşılabilecektir.
Mimarlar: XVII. ve XVIII. yy.'larda, İtalya ve diğer Avrupa ülkelerinde, Lâtin Amerika'da pek çok Barok mimar yetişmiştir. Baldassare Longhena ve Fischer von Erlach bunlar arasındadır.
Borromini (1599-1667): XVII. yy Barok mimarîsinin en büyük temsilcisi Francesco Borromini San Pietro'da, önce Maderno'nun daha sonra Bernini'nin yanında çalıştı. Düşünce ve karakterleri farklı olan iki sanatçımn birliktelikleri fazla sürmez.Sanatçı sürekli arayışlar içinde olmuş, mimarîde yeni şekil ve etkiler geliştirmeye çalışmıştır. Rönesans mimarîsinde egemen olan düz çizgileri bırakıp, yerine eğri çizgiler getirmiştir. Binaların cephelerinde kavisler, girinti ve çıkıntılar oluşturarak yumuşak görüntüler elde etmiştir. Böylece, parçalanan geniş yüzeyler dekoratif bir nitelik kazanmıştır.Barokta, mimarîde kavislerle binalarda yansıtılan canlılık, Borromini'nin oval plân kullanmasıyla da sağlanmıştır. Sanatçı Roma'daki Saint İvo Kilisesi’ni yıldız biçimli bir plânda yapmış, buna uygun düşen dilimli bir kubbe ortaya koymuştur.Söz konusu yapıda klâsik üslûptan tamamen uzaklaşılmıştır.Propaganda Fide Sarayı, Aziz Filip Neri Kilisesi sanatçının diğer eserleri arasındadır.
Alıntıdır...
